Dlaczego Twoje ciało nie potrafi się rozluźnić — i co ma do tego nerw błędny

W codziennym funkcjonowaniu rzadko zastanawiamy się, co sprawia, że w jednej chwili odczuwamy spokój i równowagę, a w innej — napięcie, pobudzenie, chaos. Za tą subtelną zmianą stanu wewnętrznego stoi między innymi jeden z najważniejszych nerwów w naszym ciele: nerw błędny.

Nerw błędny to najdłuższy nerw czaszkowy, biegnący od pnia mózgu przez szyję, klatkę piersiową aż do jamy brzusznej. Jest głównym kanałem komunikacji między mózgiem a narządami wewnętrznymi. To dzięki niemu układ nerwowy „wie”, co dzieje się w sercu, jelitach, płucach, wątrobie — i może dostosować odpowiedź organizmu.

Nerw błędny odpowiada za:
– regulację rytmu serca,
– tempo oddychania,
– perystaltykę jelit,
– poziom stanu zapalnego,
– napięcie mięśniowe,
– reakcję emocjonalną,
– poczucie bezpieczeństwa.

Gdy działa prawidłowo wspiera zdolność ciała do szybkiego przechodzenia z pobudzenia do rozluźnienia. Gdy jego funkcja zostaje osłabiona, układ nerwowy ma trudność z powrotem do równowagi po stresie. Sposób działania nerwu błędnego określamy jako jego “tonus”, im lepiej więc działa tym mamy wyższy tonus (i szybciej wracamy do równowagi), gorzej – niższy tonus ( i wolniej wracamy do równowagi).

Zaburzona funkcja nerwu błędnego to dziś powszechne zjawisko

Żyjemy w warunkach, które stale aktywują oś stresu: szybkie tempo, bodźce, multitasking, brak regeneracji. Życie pędzi szybciej niż kiedykolwiek wcześniej. Dla ciała oznacza to jedno — pozostawanie w stanie gotowości, w którym regulacja staje się coraz mniej dostępna.

Obniżony tonus nerwu błędnego może objawiać się m.in. przez:
– zaburzenia snu i trudność z wyciszeniem,
– uczucie „napiętego brzucha” i problemy jelitowe,
– nadreaktywność emocjonalną lub przeciwnie — odcięcie od emocji,
– wrażliwość sensoryczną (np. na dźwięki, światło),
– przewlekłe zmęczenie pomimo długiego wypoczynku,
– trudności z koncentracją i pamięcią

i wiele innych. Wymieniłam tylko niektóre z objawów zaburzenia jego pracy.

Ton nerwu błędnego możesz odbudować — stopniowo, codziennie

Regulacja nerwu błędnego to nie terapia szokowa. To systematyczna, codzienna praktyka, która buduje wewnętrzne poczucie bezpieczeństwa — poprzez sygnały płynące z ciała do mózgu i odwrotnie. Poprzez wdrażanie regularnych mikro-praktyk – budujesz poczucie bezpieczeństwa w układzie nerwowym i poszerzasz jego “okno tolerancji”. Codzienna intencjonalna praca pozwala Ci wpłynąć na intensywność stanu rozregulowania, ale też skrócić czas powrotu do równowagi po zakończeniu sytuacji stresowej.

To podejście wykorzystuje m.in.:
– techniki oddechowe,
– mikro-ruchy szyi, twarzy i przepony,
– dźwięk (np. mruczenie, tonacje wokalne),
– automasaż i świadomy dotyk,
– kontakt z grawitacją i ugruntowaniem,

Chcąc aktywować nerw błędny działamy przez powtarzalność, nie przez intensywność. W tym podejściu mniej znaczy więcej, tzn kilka krótkich bloków ćwiczeniowych w ciągu dnia. Osobiście praktykuję 3 bloki – rano drenaż limfatyczny (znajdziesz na moim kanale youtube) + kilka ćwiczeń aktywujących nerw błędny (np 3-4), w ciągu dnia – 1 ćwiczenie alarmowe (u mnie to foczka, znajdziesz na ig), wieczorem – praktyka ćwiczeń somatycznych (10min).

Praca z nerwem błędnym powinna stać się nawykiem — tak naturalnym jak codzienne mycie zębów. To codzienny gest troski o układ nerwowy w świecie pełnym przebodźcowania.
Tym codziennym i systematycznym działaniem przesyłasz mózgowi sygnał: możesz się rozluźnić.

Wiele darmowych praktyk aktywacyjnych znajdziesz w przestrzeni moich social mediów.

Zapraszam Cię też do nowego kursu somatycznego SomaRelax, który łączy aktywacje nerwu błędnego, ćwiczenia somatyczne i podejście somatic awareness. To krótki – 7 dniowy kurs – dla zapracowanych. Jeśli chcesz poczuć zmianę w swoim ciele, a nie dysponujesz dużą ilością czasu – ten kurs to doskonały start w temacie regulacji układu nerwowego. Został opracowany tak, aby wprowadzić Cię w świat regulacji, a jednocześnie nie zająć więcej niż 15 minut dziennie.